Dorothea Lange – het fotografisch geweten van de VS

Dorothea Lange – In tijden van economische crisis vergeten we wel eens dat dergelijke zwarte economische bladzijden eerder zijn voorgekomen in de moderne tijden. Dorothea Lange is een fotografe die toen de rauwe realiteit vastlegde in haar fotografie. Haar werk is nu iconisch en vreemd genoeg komt het dikwijls nostalgisch over. Het is hoe dan ook een perfecte documentatie voor de sociologische impact van armoede in getormenteerde tijden. De kracht in de beelden ligt erin dat ze voor zichzelf spreken, de emoties staan af te lezen van de gezichten, het soms troosteloze decor spreekt boekdelen.

Vijf uur hard werken leverde toen ongeveer 2,25 dollar op. Dit was niet meer leven het was gewoon overleven. Lange nam de tijd om achterbuurten te verkennen en contacten te leggen met de thuislozen, de werklozen en de bedelaars, maar ook met de hard zwoegende arbeiders die net niet verhongerden.  Dorothea Lange was werkzaam voor het FSA (Federal Ressetlement Administration) en werd betaal om de doffe ellende te catalogeren.

Ondanks de ellende slaagde ze er toch in om hoop weer te geven op een betere tijd en een zorgelozer leven. Achter iedere foto schuilt een verhaal en dat maakt haar werk zo bijzonder. Haar oeuvre is een stille getuige dat armoede soms onvermijdelijk is. Ook de steden kregen fotografische aandacht van haar Hier en daar sluimert de hoop binnen in haar getuigenissen, maar ook de onweerswolken van een nakende wereldoorlog. Deze oorlog zou vreemd genoeg het einde betekenen van de Grote Depressie.

Dorothea Lange was eigenlijk een sociale activiste avant la lettre, ze had een bijzonder talent op de vinger te leggen op zere wonden, de schoonheidsfouten van de maatschappij aan te klagen. Naast de verschrikkelijke episode van de Grote Depressie en de beklijvende getuigenissen van de chronische armoede in de Verenigde Staten, had ze ook geen schrik om politiek gevaarlijke thema’s aan te kaarten zoals de gevangenzetting van Amerikanen van Japanse afkomst tijdens de tweede wereldoorlog. Dankzij haar foto’s kennen we vandaag het onrecht dat werd aangedaan aan deze Aziatische-Amerikanen. Haar reportage over het grootste kamp in Manzanar is nu nog gloeiend bewijs voor deze verschrikkelijke fout die gemaakt werd door de Amerikaanse administratie.

Haar werk mag dan wel steeds onheil en rampspoed als thema hebben gehad,  Dorothea Lange concentreerde zich vooral op de menselijke impact, de emoties, de angst, de boosheid en het immense verdriet die men kent als men de confrontatie aangaat met absolute onmacht. Haar werk werd gecensureerd gedurende de tweede wereldoorlog maar deze foto’s zijn van onschatbaar historisch belang.

Naast deze bewonderenswaardige sociale verdiensten heeft ze ook en vooral de fotografie een enorme duw in de rug gegeven, voor velen was ze een pionier en voorbeeld. Pas na haar dood in 1965 leek Amerika plots te beseffen welke historische impact ze heeft gehad op het land en de wereld, er kwam een postuum eerherstel waarbij de veelzijdigheid van deze vrouw werd belicht, gaande van kunst over fotografie tot sociaal engagement.

Vreemd genoeg werden velen van haar foto’s onsterfelijk zodat de geest van haar ziel een rechtmatige plaats verkreeg.

 

 

Leave a Comment